Fındıkta Zirai Dona Dikkat

Donla Karşı Karşıyayız

Zirai dona karşı dikkat edilmesi gerektiğini belirten Karasu Sarıfiliz Tarım Market Ziraat Mühendisi Umut Uysal, “İçinde bulunduğumuz bu dönemlerde zirai donla karşı karşıyayız. Hava sıcaklıkları ilçemizde -4°C’ye kadar düştü. Fındık diğer bitkilerden farklı olarak kışın çiçek açan bir yapıdadır. Fındıkta uzun yıllara göre bazı fındık çeşitlerinin yaprak açım tarihleri Çakıldak-Delisava 1-5 Nisan, Tombul 15-20 Mart, Foşa 20-25 Mart, Palaz 5-10 Mart olarak tespit edilmiştir. Fındıkta dinlenme döneminde tomurcuklarda -10°C’ye kadar zarar olmadığı, -15°C’den itibaren zararın başladığı, tomurcukların kabarmaya ve açmaya başladığı dönemde fındığın soğuğa en hassas döneme girdiği bu dönmelerde -4°C’den itibaren zarar gördüğü belirlenmiştir. Özellikle şubat ayı sonundan itibaren don olayının yaşanması durumunda fındık üreticilerimizin zirai don riski açısından önlem almaları yaşanabilecek, olası ekonomik kayıpların önüne geçilmesi açısından son derece önem arz etmektedir” dedi.

Alınması Gereken Tedbirler

Fındıkta don zararından korunmak için alınması gereken tedbirler hakkında bilgi veren Uysal, “Su donarken çevresine ısı vererek toprak yüzeyinde sıcaklığın düşmesini sağladığından yağmurlama sulama sistemiyle sulama yapılabilir. Toprağın üzeri malç ve benzeri örtülerle örtülerek ısı kaybı önlenebilir. Bahçelerin uygun yerlerinde don beklentisinin olduğu saatlerde ateş yakılabilir. Sisleme yapılabilir. Bahçenin uygun yerlerine konulacak vantilatör ile hava sirkülasyonu sağlanarak soğuk havanın birikmesi önlenebilir. Don tehlikesi bulunan yerlerde bahçe tesisinde dona karşı dayanıklı ilkbaharda geç uyanan çeşitler Foşa, Çakıldak-Delisava ve benzeri ürünler tercih edilmelidir. Bitkinin soğuğa hassasiyetini arttıracak olan fazla azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır. Hava akımının geldiği yanlara uygun ağaç dikmek suretiyle rüzgar perdeleri oluşturulmalıdır” dedi.

Tarım Sigortası Önemli

Çiftçilerin mutlaka tarım sigortası yaptırması gerektiğini belirten Uysal, “Fındık üreticilerinin zirai dona karşı gerekli önlemleri almaları önemli olduğu gibi Tarım Sigortası (TARSİM) ile ürünlerini zamanında sigortalatmış olmaları yararlarına olacaktır. Fındıkta don zararından korunmak için alınması gereken tedbirlerin birçoğu arazi yapıları ve şartları nedeniyle uygulanır durumda değildir. En basit ateş yakmak ve son zamanlarda çıkan sisleme makinaları ile hava sıcaklığını don saatlerinde artırmaktır” ifadelerini kullandı.

Fındıkta Etkisini Nasıl Anlarız?

Uysal, “Zirai don tehlikesi geçtikten 7-10 gün sonra bahçelerimizi ziyaret ettiğimizde göz-karanfillerin renk durumlarına bakarak görsel gözlem ve maket bıçağı ya da jilet yardımıyla gözü ortadan ikiye keserek kahverengileşme ya da aşırı sararmalar olup olmadığını kontrol etmelidir. Renk değişimi yoksa sorun yoktur demektir. Ya da dalı salladığında gözlerde dökülmeler var ise don zararı etkin olmuştur diyebiliriz. Bu gibi durumlarda sigorta yaptıran çiftçilerimiz Tarsim sigortalarından exper için randevu alabilirler. Umarım ki bu soğuklar fındığımıza zarar vermez” şeklinde açıklamalarda bulundu.