SAÜ Kongre Merkezi’nde düzenlenen Arıtma Çamurlarının Toprakta Kullanımı isimli sempozyumda konuşan Başkan Ekrem Yüce, “Büyükşehir Belediyesi olarak hayata geçirdiğimiz ve çalışmalarında son aşamaya geldiğimiz Entegre Katı Atık Yönetim Tesisimiz (SEKAY) ile günlük 100 ton arıtma çamuru işleyebileceğiz. Böylelikle arıtma çamurundan enerji elde edecek ve gübre olarak kullanılmasını sağlayacağız. Bu durum çevremize ve ekonomimize ciddi katkılar sağlayacak” dedi. Başkan Ekrem Yüce, Sakarya’da aktif durumda 6 atıksu arıtma tesisinin yer aldığını Taraklı ile bu sayının 7’ye çıkacağını söyledi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye Belediyeler Birliği, Sakarya Büyükşehir Belediyesi, SASKİ, SAÜ, SUBÜ ile Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği işbirliğinde gerçekleştirilen ve SAÜ Kongre Merkezi’nde düzenlenen programa Başkan Ekrem Yüce’nin yanı sıra Bakanlıklara bağlı Genel Müdür Yardımcıları, Cumhuriyet Başsavcısı Lütfi Dursun, SASKİ Genel Müdürü İlyas Demirci, MASKİ Genel Müdürü Mehmet Yaşar Karataş, TİSKİ Genel Müdürü Ali Teketaş, Genel Sekreter Yardımcısı Ziya Cevherli, Ali Oktar, SAÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Savaşan, SUBÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık, AK Parti İl Başkanı Yunus Tever, il müdürleri, ilçe belediye başkanları, Büyükşehir ve SASKİ bürokratları, öğrenciler ve basın mensupları katıldı. Sempozyumun sonuç bildirgesi ise Kaynarca’da imzalandı.
Önemli bir çalıştay
SASKİ Genel Müdürü Dr. İlyas Demirci, “Çevreye duyarlılığı artırmak ve farkındalık oluşturmak adına atık suların değerlendirilmesi, tarımda, toprakta değerlendirilmesi için bu çalıştayda sizlerle birlikteyiz. Çevre ve Şehircilik ile Tarım Bakanlığımız, SUBÜ, SAÜ, TBB ve TDMMB katkılarıyla gerçekleştirilen sempozyumumuzun hayırlar getirmesini diliyorum. İnşallah hayırlı sonuçlar alacağız. Şehrimiz ve ülkemizin daha iyi bir geleceğe sahip olacağına inanıyorum” dedi.
Fedakârlıklar gerekiyor
TDMMB Sakarya Şube Başkanı Ali Ethem Yıldırım, “Mühendislik ve bilimin insanlığa hizmeti çok eski. O günlerden bu yana artık çamurun değerlendirilmesindeyiz. Sadece bilim yetmiyor ve doğru sonuçları elde ederek sahaya koyacak fedakârlıklar lazım. Bu doğruyu ortaya çıkaracak yapılanmalar lazım. Ben bu toplantının hayırlara vesile olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı.
Nitelikli bireyler yetiştiriyoruz
SUBÜ Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sarıbıyık, “Dünya bir döngüden ibaret. Biz bunun döngüsünü bozarsak atık, çöp ve çamur olarak karşımıza çıkıyor. İnsan olarak bu döngünün devam etmesini sağlamalıyız. Organik olarak insanoğluna yeniden sunulması için bu döngünün devam etmesi lazım. Biz bu atıkları toprakla tekrar buluşturmalıyız. Hem akademik olarak hem nitelikli öğrenci ve birey adına bunu yapmaya, her türlü desteği ve katkıyı vermeye hazırız” dedi
İş birliği içindeyiz
SAÜ Rektörü Prof. Dr. Fatih Savaşan, “Büyükşehir Belediyesi ve SASKİ’nin böyle önemli bir konuda girişim başlatması ve üniversitelerden faydalanılması çok önemli. Bilimsel veriler, kentlerin hareketleri ile birleştirilmeden yol alınması mümkün değil. Büyükşehir Belediyesi’nin üniversitelerle hareket ermesi çok önemlidir. Başkan Ekrem Yüce’nin huzurunda herkese çok teşekkür ediyorum. İnşallah bugün atılacak adımlar önemli sonuçları getirecektir” dedi.
Çamur ciddi bir sorundur
Konuşmasına herkesi selamlayarak başlayan Başkan Ekrem Yüce, “Ülkemizin gelişen teknolojiden yararlanarak geleceğe yönelik emin ve sağlam adımlar attığı son derece verimli olarak ifade edebileceğimiz dönemler geçiriyoruz. Tabi teknolojinin faydalarının yanı sıra ortaya çıkardığı sorunlar da oluyor. Bugün, bu sorunlardan birisi olan atıksu çamurlarının, toprakta kullanılması konusu enine boyuna konuşulacak. Ülkemizde atıksu arıtma tesislerinin sayısının artmasına paralel olarak arıtma çamurları da hızla artıyor. Bu çamurların nihai bir şekilde bertaraf edilmesi ise hem yatırım hem de işletme masrafları bakımından ciddi sorunlar teşkil ediyor” dedi.
Tesis sayımız 7’ye çıkacak
Açıklamalarına devam eden Başkan Yüce, “Bu sorunların ve çözüm yollarının özellikle akademik düzeyde ele alınacağı bir sempozyum düzenlenmesi gerekliliği bulunuyordu. Bizler de bu anlamda öncü bir rol oynamanın ve sizleri şehrimizde ağırlamanın mutluluğunu yaşıyoruz. Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı olarak arıtma çamurları ile baş etme noktasında ne gibi adımlar attığımıza yönelik bilgiler paylaşmak istiyorum. Şehrimizde aktif durumda 6 atıksu arıtma tesisimiz bulunuyor. Kısa süre içerisinde Taraklı’da ki tesisimizin tamamlanmasıyla sayı 7’ye ulaşacak” sözlerini söyledi
Ekonomiye katkı sağlayacak
Yüce, “Atıksu arıtma işlemleri sonucunda oluşan arıtma çamurları tesislere gelen ham atıksuyun içeriğine bağlı olarak değişse de genellikle organik madde, azot ve fosfor bakımından zengin bir içeriğe sahip. Bu yönüyle fakir tarımsal topraklarda, meralarda, ormanlarda, endüstriyel üretim yapan fidan ve bitki üreticilerinde kullanılarak nihai bertarafı hem çevreye hem de ekonomiye katkı sağlayacak şekilde gerçekleştirilebilir. Arıtma çamurları iyi arıtıldığı takdirde biyokatı olarak ifade edilen son ürünler; toprak şartlandırıcısı, peyzaj malzemesi ve atık depolama alanlarında günlük ya da kalıcı örtü tabakası olarak kullanılabilir” dedi.
100 ton arıtma çamuru işlenecek
Başkan Yüce, “Arıtma çamurundan sağlanabilecek tüm bu faydaları da göz önünde bulundurarak somut adımlar atmaya başladık. Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak hayata geçirdiğimiz ve çalışmalarında son aşamaya geldiğimiz Entegre Katı Atık Yönetim Tesisimiz (SEKAY) ile birlikte kurulacak tesislerimizde günlük 100 ton arıtma çamuru işleyebileceğiz. Böylelikle arıtma çamurundan enerji elde edecek ve gübre olarak kullanılmasını sağlayacağız. Bu durum çevremize ve ekonomimize ciddi katkılar sağlayacak” dedi.
Sakarya örnek bir şehir olacak
Sıfır atık hedefine ulaşma noktasında atılacak önemli adımlardan birisi olacak diyen Başkan Ekrem Yüce, “Su ve Kanalizasyon İdaremiz eliyle atacağımız adımlarla Türkiye ortalamasının üzerinde olan atıksu arıtma oranımızı daha da ileriye taşıyacak yatırımları hayata geçirmeyi sürdüreceğiz. Çevremizi, şehrimizi paylaştığımız tüm canlıları ve su kaynaklarımızı her ne pahasına olursa olsun koruyacak, Sakarya’yı tabiatın kucağında örnek bir şehir olarak daha da ileri seviyelere taşıyacağız. Bu duygu ve düşüncelerle gerek yakın gerekse uzaktan sempozyumumuza teşrif eden, varlıklarıyla yeni ufuklar açılmasına katkı sağlayacak tüm katılımcılara şükranlarımı sunuyor, bilgi şölenimizin hayırlı sonuçlar vermesini temenni ediyorum” dedi.
Sempozyumdan notlar
Açılış konuşmalarının ardından başlayan sempozyumun ilk oturumu Sakarya Orman Bölge Müdürü Ziya Polat moderatörlüğünde gerçekleştirilen oturumda SASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı İbrahim Bal ‘Arıtma Çamurlarının Yönetimi, Sorunlar ve Çözüm Önerileri’ başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Bursa Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdür Yardımcısı Devrim İzgi atıksu çamurlarının bertarafına yönelik olarak BUSKİ tarafından uygulanan yakma tesisi ve yöntemine ilişkin bilgiler paylaştı. Hazırlıklarını tamamladıkları eylem planını ve atıksu çamuru senaryolarını katılımcılarla paylaşan ODTÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Sanin’in sunumunda atıksu çamurlarının yönetmeliklerin çizdiği sınırlar dahilinde Türkiye genelinde kullanılabileceği bölgelere ilişkin haritalandırma çalışması beğeni topladı. Oturumun son sunumunu gerçekleştiren Uludağ Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Kamil Salihoğlu ise ‘Atıksu Çamurlarının Nihai Bertaraf Alternatifleri Ekonomik, Ekolojik ve Toplumsal Kabul Değerlendirme’ başlığı altında bilgiler paylaştı.
2. Oturum
Arıtma çamurlarının mevzuat sınırlamalarının görüşüldüğü ikinci oturum SUBÜ Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Taki Demir başkanlığında gerçekleştirildi. Oturumun ilk sunumunda Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Toprak Kirliliği Kontrol Şube Müdürü Gülhan Saygılı tarafından Arıtma Çamurları Yönetimine ilişkin detaylar paylaşıldı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Toprak Yönetimi ve Bitki Besleme Araştırmaları Koordinatörü Dr. Kadriye Kalınbacak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından arıtma çamuru uygulaması yapılan tarımsal alanlarda elde edilen sonuçlardan bazılarını örnek göstererek arıtma çamurlarının toprağa etkilerine değindi. Sakarya Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Saim Özdemir, SASKİ atıksu arıtma tesislerinde oluşan arıtma çamurlarında gerçekleştirdikleri analizlere yönelik sonuçları ve bu çamurların Sakarya’da çeşitli bölge ve ürünler üzerindeki uygulamalarından bahsetti. Sempozyumun son sunumunda ise Namık Kemal Üniversitesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Orhan Yüksel, arıtma çamurlarının bitki besin elementi potansiyeli ve gübre değerine ilişkin araştırma sonuçlarını aktararak önerilerde bulundu. Sempozyumun sonunda sunum yapan katılımcılar ve bakanlıkların temsilcileri tarafından hazırlanan sonuç bildirgesi okundu. Sempozyumun sonuç bildirgesi ise Kaynarca’da imzalandı.
